Bijen zijn essentieel voor onze natuur en voedselvoorziening, maar als de koude maanden naderen, hebben ze wat extra zorg nodig om de winter goed door te komen. Dit proces heet “inwinteren”. Maar waarom is het belangrijk, wanneer moet je het doen, en wat komt er allemaal bij kijken? In dit blog leggen we het stap voor stap uit voor mensen zonder bijenkennis.
Waarom is het inwinteren van bijen belangrijk?
In de zomer zijn bijen volop bezig met het verzamelen van nectar en stuifmeel. Ze bouwen hun voedselvoorraden op, die ze later in de winter gebruiken. Maar in de winter vliegen bijen niet uit omdat het te koud is en er weinig bloemen bloeien. Zonder voldoende voedsel en de juiste voorbereiding, kunnen de bijen de winter niet overleven.
Inwinteren betekent simpelweg dat je ervoor zorgt dat een bijenvolk voldoende voedsel en bescherming heeft om de wintermaanden door te komen. Zonder deze voorbereidingen zou een groot deel van de bijenvolken sterven van de kou of honger. Door in te winteren, help je het volk sterk en gezond de lente te halen.
Wanneer moet je bijen inwinteren?
Het inwinteren van bijen gebeurt meestal in de late zomer of vroege herfst, vanaf eind augustus tot begin oktober. Dit geeft de bijen genoeg tijd om zich voor te bereiden voordat de temperatuur te ver daalt. De timing kan variëren afhankelijk van het weer en de locatie, maar over het algemeen wil je zorgen dat het volk klaar is voordat de eerste vorst intreedt.
In deze periode controleren imkers hoeveel honing de bijen hebben opgeslagen. Een gemiddelde bijenkolonie heeft ongeveer 15 tot 20 kilo honing nodig om de winter door te komen. Als er niet genoeg honing is, geeft de imker de bijen een suikersiroop als vervangend voedsel.
Wat komt er allemaal bij kijken?
Er zijn een aantal belangrijke stappen om bijen succesvol in te winteren:
- Voedselvoorraad controleren en aanvullen
Zoals eerder genoemd, is voldoende voedsel cruciaal. Imkers meten de honingvoorraad en vullen deze aan met suikersiroop als er te weinig is. Het suikerwater wordt meestal in een speciale feeder geplaatst, zodat de bijen het eenvoudig kunnen opnemen. - De bijenkast beschermen tegen kou en vocht
Kou is niet per se het grootste probleem voor bijen, maar vocht wel. Bijen houden zichzelf warm door in een cluster dicht bij elkaar te zitten en hun lichaamstemperatuur te verhogen door beweging. Te veel vocht in de kast kan echter leiden tot schimmelvorming en ziektes. Daarom zorgen imkers ervoor dat de kasten goed geventileerd zijn, maar niet tochtig. - Koningin en volk controleren
De gezondheid van de bijenkoningin is cruciaal voor het overleven van het volk. Tijdens het inwinteren controleert de imker of de koningin aanwezig en gezond is, omdat zij in het voorjaar verantwoordelijk is voor het opbouwen van een nieuw, sterk volk. - Bescherming tegen plagen
In de winter kunnen plagen zoals de varroamijt een groot probleem vormen. Deze parasiet verzwakt de bijen en kan hele volken uitroeien. Imkers behandelen hun volken vaak preventief om deze mijten onder controle te houden. - Rust voor de bijen
Eenmaal ingewinterd, hebben de bijen rust nodig. Het is belangrijk om de bijenkasten in de winter zo min mogelijk te verstoren. Bijen houden zichzelf warm, en te veel verstoring kan hen stress geven, wat hun overlevingskansen vermindert.
Inwinteren is een essentieel onderdeel van het zorgen voor bijen. Zonder voldoende voedsel en bescherming tegen kou en vocht, kunnen bijenvolken de winter niet overleven. Het proces begint in de late zomer en omvat het aanvullen van de voedselvoorraad, het controleren van de gezondheid van het volk, en het beschermen van de kast tegen de elementen. Door deze stappen te volgen, help je bijen de winter door, zodat ze in de lente weer volop kunnen bijdragen aan het bestuiven van planten en het verzamelen van nectar.
Zo zie je, ook al lijkt het een kleine inspanning, het inwinteren van bijen maakt een groot verschil voor hun overleving en de gezondheid van onze natuur.
